Madencilik Dalında Kayıtlı İstihdam Artıyor
ÇALIŞMA ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran; madencilik ve taş ocakçılığı bölümünde sigortalı çalışanların, toplam zarurî sigortalılar içindeki hissesi 2022 yılında yüzde 0,94 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 0,88 olarak kayıtlara geçmiştir. Bölümün kayıt dışı istihdam oranının, 2014 yılından itibaren daima bir düşüş eğiliminde olduğu ve 2023 yılı prestijiyle en az düzeye ulaştığı görülmektedir” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Ankara’da ‘Sektör Buluşmaları’ programları kapsamında düzenlenen ‘Madencilik Dalı Buluşması’na katıldı. Programda, madencilik kesimindeki sıkıntılar ve tahlil teklifleri masaya yatırılıp, bölüm temsilcilerinin görüşleri alındı. Bakan Işıkhan, madencilik sektörünün makro amaçlarını ortaya koyan 2 temel siyaset metni olduğunu aktararak, “Birincisi 12’nci Kalkınma Planı (2024-2028), başkası ise Orta Vadeli Program (2025-2027). Madencilik bölümüne ait 12’nci Kalkınma Planı kapsamında ortaya konan temel maksatlardan biri, kesimin katma kıymetinin gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2028 yılına kadar yüzde 2’ye ulaştırılmasıdır. Başka bir temel maksadımız ise madencilik ihracatının 2023 yılında yaklaşık 5,7 milyar dolar olan kıymetinin, 2028 yılına kadar yaklaşık 2 kat artırılarak 10 milyar dolara ulaştırılmasıdır. 12’nci Kalkınma Planımızda, doğal gaz ve ham petrol üretiminde de çok değerli maksatlar konulmuş durumdadır. Bu maksatlar, dalın hem ulusal iktisada katkısını artırmayı hem de milletlerarası rekabetteki tesirini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Orta Vadeli Program’da ise ülkemizin ithalat bağımlılığının azaltılmasına ve dış ticaret istikrarı ile cari süreçler açığının güzelleştirilmesine vurgu yapılmakta ve maden arama faaliyetlerinin mevzuatta, kamu faydasına faaliyet olarak tanımlanmasına gönderme yapılmaktadır. Her iki siyaset metninde de madenlerin arama ve işletilmesinin tiplerine, niteliklerine ve sürdürülebilirlik prensiplerine nazaran ayrıntılı olarak ele alındığına ve yatırım teminatını artıracak yeni bir temel düzenlemenin yapılmasının gerektiğine değerle işaret edilmektedir” sözlerini kullandı.
‘SEKTÖR, MEVZUATA TAM AHENK SAĞLADI’
‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonunun madencilik bölümünün de geleceğine taraf verirken, sürdürülebilir kalkınma amaçlarının gerçekleştirilmesinde yol gösterici olduğunu belirten Bakan Işıkhan, “Ülkemiz, zengin doğal kaynakları ve stratejik pozisyonu ile dünya madencilik dalında kıymetli bir aktör olmakla birlikte, maden yataklarının coğrafik dağılımı sayesinde ekonomik büyüme ve bölgesel kalkınmada da kıymetli bir rol üstlenmektedir. Güç ve maden arz güvenliğini sağlama maksadı doğrultusunda ortaya konulan Ulusal Güç ve Maden Siyaseti çerçevesinde; güç ham hususlarında dışa bağımlılığın azaltılması, madencilik ve yer bilimleri alanında bilimsel gelişmelerin yakından takip edilmesi, başta stratejik ve kritik ham unsurlar olmak üzere doğal kaynaklarımızın idaresi ve planlaması öncelikli konular ortasında yer almaktadır. Bölüm, istihdam boyutuyla incelendiğinde, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran; madencilik ve taş ocakçılığı dalında sigortalı çalışanların, toplam mecburî sigortalılar içindeki hissesi 2022 yılında yüzde 0,94 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 0,88 olarak kayıtlara geçmiştir. Bölümün kayıt dışı istihdam oranının, 2014 yılından itibaren daima bir düşüş eğiliminde olduğu ve 2023 yılı prestijiyle en az düzeye ulaştığı görülmektedir. Bu eğilim, kesimde kayıtlı istihdamın artırılması istikametinde atılan adımların başarılı sonuçlar verdiğini açıkça göstermektedir. İstihdam açısından öteki bir kıymetli husus, sürdürülebilir kalkınma prensipleri çerçevesinde madencilik dalının etraf ve iş güvenliği mevzuatına tam ahenk sağlamasıdır. Bu doğrultuda, etraf ve iş güvenliği şuurunun artırılması, eğitim ve sertifikasyon çalışmalarının yaygınlaştırılması ve iş sıhhati ve güvenliğinin faal idaresi gayesiyle madenciliğe has kurumsal altyapının daha da güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu gayretlerimizi destekleyen ve yakın vakitte kamuoyuyla paylaşılacak olan Ulusal İstihdam Stratejisi, sürdürülebilir istihdamın sağlanması için kıymetli bir rehber niteliğindedir. Stratejimiz, yeşil ve dijital dönüşüm süreçlerine ahenk sağlanmasını hedeflerken, birebir vakitte iş gücü piyasalarındaki yapısal problemlere tahlil üretmeyi ve istihdamı artırmayı hedeflemektedir” diye konuştu.
