Ekonomi

Trump global piyasaları alt üst etti

ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin’e Salı günü prestijiyle yeni tarifeler uygulama kararı yeni haftanın birinci süreç gününde global piyasalara istikamet veriyor.

Tarifelerin birincil tesiri doların bedel kazanması, payların düşüşe geçmesi formunda oldu. Dolar tüm G-10 ve gelişen ülke para üniteleri karşısında kıymet kazandı.

Kanada doları 2003 yılından bu yana en zayıf düzeyine gerilerken, Meksika pesosu dolara karşı yüzde 3 ekside. Euro/dolar da yüzde 1,3 gerileyerek geçen haftanın tamamında yaşadığı kayıpları genişletti.

Trump tarifeleri 1 Şubat’ta imzalayacağını açıkladıktan sonra Wall Street endeksleri cuma gününü düşüşle tamamlamıştı. S&P 500 yüzde 0,50, Nasdaq 100 yüzde 0,14 düşmüştü. ABD vadeli endeksleri yüzde 2 civarı kayıplar yaşıyor.

Asya borsaları yeni haftaya sert kayıplarla başladı. Japon Nikkei 225 yüzde 3’e yakın geriliyor. Çin’de piyasalar yeni ay yılı tatili nedeniyle haftanın birinci iki gününde sürece kapalı kalmaya devam edecek.

Altın fiyatları, ABD dolarındaki pahalanmanın inançlı liman talebine ağır basmasının tesiriyle düştü. Kripto yatırımcıları, Trump’ın tarifelerine çeşitli varlıklardaki durumlarını azaltarak cevap verdi ve bu hareket Ether’in yüzde 27’ye kadar düşmesine neden oldu.

Tarifeler petrol fiyatlarını yükseltti. West Texas Intermediate yüzde 3,7’ye kadar yükseldikten sonra bu çıkarların yaklaşık yarısını azaltarak varil başına 74 dolar civarında süreç gördü. Global gösterge Brent 76 doların üzerinde seyretti.

Trump ticaret savaşını başlattı

ABD Başkanı Donald Trump hafta sonunda Kanada ve Meksika’dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin’den ithal edilen mallara da yüzde 10 gümrük vergisi uygulamaya yönelik kararı imzaladı.

Yeni tarifeler salı günü Washington saatiyle 12:01’de yürürlüğe girecek. Trump’ın bu istikametteki tehditlerini yerine getirerek ticaret savaşını başlatmasının akabinde bu üç ülkeden ABD’ye cevap gecikmedi.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau ülkesinin Salı günü prestijiyle 155 milyar Kanada doları ($106 milyar) pahasında ABD malına karşı yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını söylerken, Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum da misilleme kelamı verdi.

Benzer biçimde Trump’ın eserlerine yüzde 10 tarife getirdiği Çin’in Ticaret Bakanlığı Dünya Ticaret Örgütü’ne yasal müracaatta bulunma kelamı verdi, lakin açıkça karşı tarife tehdidinde bulunmaktan kaçındı. Trump Avrupa’yı da gayesinde olduğu konusunda uyarırken, Avrupa Birliği bu türlü bir adıma “sert bir halde karşılık vereceğini” açıkladı.

Tarife arbedesinin global büyüme görünümünü, birdenbire daha yüksek ithalat vergileriyle karşı karşıya kalan şirketlerin karlarını ve finansal piyasaları olumsuz etkilemesi bekleniyor.

Trump’ın bu atağının ABD’nin ortalama gümrük vergisi oranını yüzde 3’ten yüzde 10,7’ye yükselteceğini ve ülke iktisadına “önemli bir arz şoku yaşatacağını” kestirim eden Bloomberg Economics, ABD gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 1,2’lik bir darbe alacağını ve yaygın olarak izlenen çekirdek PCE göstergesinin yüzde 0,7 oranında artacağını öngörüyor. AlixPartners’a nazaran Trump’ın Kanada ve Meksika’ya yönelik gümrük vergileri araba bölümüne 60 milyar dolarlık ek maliyet getirecek ve araba fiyatlarını 3 bin dolar arttırabilecek.

Başa dön tuşu