Türkiye’den 250 Milyon Avroluk Yeşil Dönüşüm Dayanakları
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Dünya Bankası işbirliğiyle Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi kapsamında yeşil dönüşüm projeleri için OSB’lere 250 milyon avroluk finansman temin ettiklerini belirterek, “Sürdürdüğümüz proje kapsamında bu yıl OSB’lerimizin 6 milyar 300 milyon liralık atık su arıtma tesisi, yenilenebilir güç üzere yeşil altyapı faaliyetlerini destekleyeceğiz.” dedi.
Kacır, Ankara’da bir otelde, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un da iştirakiyle düzenlenen “Sanayide Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Lansmanı ile Protokol İmza Töreni”ne katıldı.
Bakan Kacır, burada yaptığı konuşmada, tabiattaki istikrarın bozulmasının iklim değişikliğini de beraberinde getirdiğini söyledi.
Son devirde meydana gelen felaketlere dikkati çeken Kacır, “Bu tablo, yeşil dönüşümü dünya gündeminin merkezine taşıdı. Sürdürülebilir ve kapsayıcı global iktisadın inşası, ülkelerin önceliği haline geldi. İklim siyasetlerinde memleketler arası yasal düzenlemelerin getirildiği, ekonomik kıymetlerin doğal kaynakları koruyacak biçimde dönüştüğü, etraf teknolojilerinin kullanımının yaygınlaşmaya başladığı, yenilenebilir güç yatırımlarının öne çıktığı bir periyodun kapılarını araladı.” diye konuştu.
Kacır, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımından asla taviz vermeden, ülkenin endüstrileşme ve kalkınmasını temel alan bir ekonomik modeli 22 yıldır Türkiye’de uyguladıklarını anlattı.
İklim değişikliğiyle gayrette memleketler arası ölçekte atılan yapan adımların öncüsü olmaktan geri durmadıklarını vurgulayan Kacır, şöyle devam etti:
“Ülkemizin Paris Mutabakatı’na attığı imza, iklim değişikliğine karşı sürdürdüğümüz uğraşın bir nişanesi oldu. İlan ettiğimiz ‘2053 net sıfır emisyon hedefi’miz ve kalkınma önceliklerimiz doğrultusunda endüstrimizin tüm alanlarında yeşil dönüşümü sağlayacak çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Endüstrimizin sürdürülebilirlik temelli dönüşümü sürecinde ülkemizin en büyük ticaret ortağı pozisyonundaki Avrupa Birliği’nin (AB) yeşil dönüşüme yönelik attığı adımları da dikkatle takip ediyoruz. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Hudutta Karbon Düzenlemesi Sistemi, Avrupa bedel zincirlerinin kıymetli bir halkası pozisyonundaki Türk endüstrisi için yeşil dönüşümü bir tercihten öte mecburilik kılıyor.”
Kacır, bu süreçlerin, uzun vadeli ve hakikat adımlar atıldığında tıpkı vakitte endüstrinin global rekabet gücünün artması ve daha sürdürülebilir üretim modellerinin devreye alınması için değerli bir fırsat penceresi sunduğunu lisana getirdi.
Dünya Bankası işbirliğiyle iki kıymetli program devreye alındı
Burada kilit ögenin endüstricinin yeşil dönüşüm yatırımlarında gerekli finansmanla buluşturulması olduğuna dikkati çeken Kacır, “Bu doğrultuda Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) işbirliğiyle ‘Düşük Karbon Yol Haritaları’nı hazırladık. ‘Sınırda Karbon Düzenleme Sistemi’ne tabi olan çelik, alüminyum, gübre ve çimento kesimlerinin yeşil dönüşüm ve karbon emisyonu azaltımı için gereksinim duydukları teknolojileri, yatırım ihtiyaçlarını ve uygulayacağımız siyaset adımlarını belirledik. Gerçekleştirdiğimiz çalışma doğrultusunda, ülkemizin 2053’e kadar net sıfır emisyon maksadına ulaşabilmesi için sırf çelik, çimento, alüminyum ve gübre kesimlerinde öngördüğümüz yatırım muhtaçlığı 71 milyar dolar. Yatırım gereksiniminin niteliği ve büyüklüğü prestijiyle Türk endüstrisiyle milletlerarası finans kuruluşlarının net sıfır emisyon amacına yönelik uğraşlarını birleştirmeyi ve bu kuruluşların finansal kaynakları, uzmanlığı ve bilgi birikiminden istifade eden çalışma modellerini hayata geçirmeyi endüstrimizin yeşil dönüşümü muvaffakiyetle gerçekleştirmesinin anahtarı olarak görüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Kacır, Bakanlık olarak değerli adımlar attıklarını, EBRD, Memleketler arası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) işbirliğiyle “Türkiye Endüstriyel Karbonsuzlaştırma Yatırım Platformu”nu kurduklarını anımsattı.
Platform aracılığıyla kamu kurumlarını, milletlerarası finans kuruluşlarını, bankaları ve sanayi paydaşlarını bir ortaya getirerek, öncelikli 4 dalda karbonsuzlaşmayı sağlayacak yatırımlara 2030’a kadar 5 milyar avro finansman sağlayacakları bilgisini veren Kacır, şöyle konuştu:
“Dünya Bankası işbirliğiyle iki kıymetli programı devreye aldık. Dünya Bankası finansmanlı, Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi kapsamında yeşil dönüşüm projeleri için OSB’lerimize 250 milyon avroluk finansman temin ettik. Sürdürdüğümüz proje kapsamında bu yıl OSB’lerimizin 6 milyar 300 milyon liralık atık su arıtma tesisi, yenilenebilir güç üzere yeşil altyapı faaliyetlerini destekleyeceğiz. Dünya Bankası işbirliğinde yürüttüğümüz 450 milyon dolar bütçeye sahip öbür bir program olan ‘Türkiye Yeşil Sanayi Projesi’ ile endüstrimizin yeşil dönüşümde teknoloji ve kapasite geliştirme sürecini hızlandıracak adımlar atıyoruz.”
Kacır, Bakanlık uyumunda yürüttükleri projenin KOSGEB’e ayrılan 250 milyon dolarlık kısmını KOBİ’lerin karbon ayak izlerini azaltmaya ve kaynak verimliliğini artırmaya yönelik yeşil dönüşüm planlarını gerçekleştirme yatırımları için tahsis ettiklerini bildirdi.
“Yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği alanlarında 22 milyar lira dayanak sağladık”
Projenin TÜBİTAK’a ayrılan 175 milyon dolarlık kısmıyla yeşil üretim ve kaynak verimliliğine yönelik AR-GE ve inovasyon çalışmaları için dayanak sağladıklarını söyleyen Kacır, “Proje kapsamında teknik yardım ve kapasite geliştirme faaliyetleri sürdürüyoruz. Ülkemizin sahip olduğu imkanları ve kaynakları da ulusal seferberlik ruhuyla bu amaçlar doğrultusunda harekete geçiriyoruz. Yeşil dönüşüm seyahatini mali zorlukların yanında, yetkinlik eksikliği ve yeşil dönüşüme nereden ve nasıl başlanacağı konusundaki belirsizlikler de firmalar için karmaşık hale getirebiliyor.” tabirlerini kullandı.
Kacır, yeşil dönüşümde firmaların karşılaştığı zahmetleri bertaraf etmek ismine Yeşil Dönüşüm Dayanak Programı’nı hayata geçirdiklerini hatırlatarak, programın birinci etabında, firmaların gereksinim ve ölçeklerine uygun kapsamlı bir yol haritası oluşturmalarını hedeflediklerini anlattı.
Yeşil dönüşüm yatırımlarını, öncelikli teşvik uygulamalarıyla desteklediklerini vurgulayan Kacır, “Yeşil dönüşüm yatırımlarının yerli ve ulusal teknolojilerle gerçekleştirilmesi değerli. İstiyoruz ki 22 yılda, sıfırdan inşa ettiğimiz AR-GE ve inovasyon ekosistemimiz bu alanda da özgün ve yenilikçi tahliller geliştirsin. Yeşil dönüşüm yatırımlarını teknoloji geliştirme ve üretme kabiliyetlerimizi geliştirme ismine fırsata dönüştürelim.” dedi.
Kacır, bu doğrultuda teknoparklarda sürdürülebilirlik alanında faaliyet gösteren 346 teknoloji teşebbüsünü ve yeşil dönüşüm alanında proje yürüten 8 AR-GE merkezini desteklediklerini belirterek, TÜBİTAK burs ve takviye programları kapsamında son 22 yılda yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği alanlarında 3 bin 434 projeye ve 3 bin 746 bilim insanına 22 milyar lira takviye sağladıklarını aktardı.
Yeşil büyümede yol haritası belli
TÜBİTAK eliyle Yeşil Mutabakat’a ahenk kapsamındaki öncelikli AR-GE ve yenilik hususlarıyla direkt bağlı projeleri desteklediklerine işaret eden Kacır, “Karbon emisyonu açısından öncelikli ve ekonomimiz için kritik kıymet taşıyan 6 dala odaklandığımız ‘Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritaları’nı da TÜBİTAK eliyle ilan ettik. Yol haritamızda demir çelik, alüminyum, çimento, kimyasallar, plastik ve gübre kesimlerinde sanayi kuruluşlarımızın teknolojik muhtaçlıklarını tespit ettik. Tüm paydaşlarımızın katkısıyla, çığır açıcı AR-GE ve yenilik temelli tahliller için 2026, 2030 ve 2035 yıllarına ait maksatları belirledik.” dedi.
Kacır, Bakanlık olarak yeşil dönüşümü gerçekleştirme için ilgili bakanlıklar, kurumlar ve paydaşlarla eşgüdüm içinde çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
Sanayicinin finansmana erişimi için imalat endüstrisi şirketlerinin “AB Yeşil Taksonomisi”ndeki, iklim değişikliği düzenlemelerine ahenk, iklim değişikliğinin tesirlerinin azaltımı, su ve deniz kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı, döngüsel iktisada geçiş, kirlilik tedbire ve denetim, biyolojik çeşitliliğin ve ekosistemlerin korunması başlıklarındaki faaliyetlerini değerlendirip takip edeceklerini belirten Kacır, şunları kaydetti:
“Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın düzenlemeleri çerçevesinde, imalat endüstrisi şirketlerimizin yeşil taksonomiye ahenk dereceleri ve tekrar bu kapsamda mevcut en yeterli teknikleri hangi ölçüde uyguladıklarının tespiti, dayanak programlarımızın kıymetlendirme basamağında bir rehber olacak. Bakanlık olarak uyguladığımız Yeşil Dönüşüm Takviye Programı kapsamında, şirketlerimize yatırım teşvikleri ve finansman kolaylıkları sağlamayı sürdüreceğiz. Ayrıyeten Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın endüstriyel emisyonlara dair düzenlemesi çerçevesinde mevcut en yeterli tekniklerin ne kadar uygulanmakta olduğuna bağlı olarak şirketlerimiz ekstra finansman dayanağı de alabilecek. Programdan faydalanmaya hak kazanan şirketlerin 5 yıllık performansını da Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile doğrulayıcı kuruluşlar olarak takip edeceğiz.”
???????- Başka konuşmalar
Kredi Kayıt Ofisi Genel Müdürü Gökhan Şahin de sanayi dalının çevresel tesirleri yüksek kesimlerin başında geldiğini belirterek, bunun için güç ve kaynak verimliliğini artırmanın, karbon emisyonlarını düşürmenin ve döngüsel ekonomiyi yaygınlaştırmak ismine yapılacakların değerli olduğunu tabir etti.
Etkinlikte, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Doğal Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Varank ile Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Humberto Lopez de değerlendirmelerde bulundu.
