Asit’in Mavi Sularla Buluşması

Çanakkale’de 2020 yılında yaralı biçimde karaya vurmuş halde bulunan ve İstanbul’daki 4 yıllık tedavi müddetince 21 kilodan yaklaşık 85 kiloya ulaşan 10 yaşındaki “Asit” isimli caretta caretta, dalma sıkıntısının da aşılmasının akabinde mavi sularla buluşacak.

Gökçeada Kefaloz kıyısında bölgedeki tatilciler tarafından kıyıya vurmuş halde bulunan caretta caretta, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Rehabilitasyon Merkezi’ndeki birinci müdahalesinin akabinde Tarım ve Orman Bakanlığınca altyapı ve bakım kapasitesinin uygunluğu nedeniyle İstanbul Akvaryum Deniz Kaplumbağaları Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi’ne nakledildi.

“Asit” ismi verilen ve bulunduğunda 21 kiloya kadar düştüğü gözlenen deniz kaplumbağasına, merkezde ağır tedavi uygulandı. Enfeksiyon nedeniyle beslenmeyi reddeden caretta caretta, yaklaşık 1 yıl özel teknikle beslenerek yaklaşık 85 kiloya ulaştı.

Kabuğundaki yaralar da yapılan tedaviyle güzelleşen deniz kaplumbağasının, etaplı olarak merkezdeki tanklara alınarak batamama problemiyle ilgilenilmeye başlandı.

Tedavisi sırasında hava durumuna nazaran vakit zaman açık alanda güneş banyosu da yaptırılan “Asit”, batamama problemini aştıktan sonra uydu takip aygıtı takılarak karaya vurduğu alandan tekrar mavi sularla buluşacak.

“Kabukta mantar ve kaya midyelerinden kaynaklı oluşmuş enfeksiyonlar vardı”

İstanbul Akvaryum Genel Müdürü Dilek Çapanoğlu, AA muhabirine, 2013 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı ile protokol imzalayarak Türkiye’deki rehabilitasyon ve müdafaa merkezlerinden biri olduklarını anlattı.

Çapanoğlu, hedeflerinin deniz kaplumbağalarını kurtararak tedavi ve rehabilitasyonunu sağlamak olduğunu vurguladı.

Nesli tükenme tehlikesi altında olan deniz kaplumbağalarının hayatlarını sürdürmelerine yönelik farkındalık oluşturmaya çalıştıklarını aktaran Çapanoğlu, merkez açıldığından bu yana 8 deniz kaplumbağasının tedavisini üstlendiklerini söyledi.

Çapanoğlu, bunlardan birinin de “Asit” olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Gökçeada açıklarında yaklaşık 4 sene evvel yaralı caretta carettanın kıyıya vurduğuna dair ihbar alınıyor. Birinci alındığında olması gereken kilodan çok daha az bir kiloda ve kabuk bölgesinde birtakım enfeksiyonlara rastlanıyor ve bu enfeksiyonlardan dolayı de gelişmiş birtakım travmalar olduğu belirleniyor. Daha sonra İstanbul Akvaryum’un o devir kış şartlarında da merkezi olarak çok daha âlâ standartlara sahip olması ve kuralların uygun olmasından ötürü Tarım ve Orman Bakanlığı ile bir karar alınarak ‘Asit’i buraya transfer ettik.”

İlk bulunduğunda 25 kilogram civarlarında olan Asit’in merkeze gelirken 21 kilolara kadar düştüğünden bahseden Çapanoğlu, “Bu uzunluklardaki deniz kaplumbağası için epeyce düşük bir kilo. Tıpkı vakitte kabukta mantar ve kaya midyelerinden kaynaklı oluşmuş enfeksiyonlar vardı. Bu da kabukta erimelere neden olmuştu.” diye konuştu.

“1 yıl özel olarak şırıngayla beslendi”

Merkezde bulunan uzman grubun “Asit”in tomografisini çekerek tedavisine başladığını tabir eden Çapanoğlu, deniz kaplumbağasının birinci etapta besin almayı reddetmesi nedeniyle uzun ve güçlü tedavi sürecinin başladığını anlattı.

Çapanoğlu, “Asit”in yaklaşık 1 yıl şırıngayla özel olarak beslendiğini kaydederek, “Bu süreçte kabuğundaki yaralar tedavi edilmeye başlandı. En büyük fizyolojik olarak yaşadığımız meselelerden birisi de dalamama sorunu. Şu anda da esasen bu bahisle alakalı müşahede altında tutuluyor. Grubumuz tarafından da bakımları sürdürülüyor. Sıhhatle ilgili tüm göstergeleri denize salınma standardına geldiğinde denize salma sürecini başlatacağız.” halinde konuştu.

Deniz kaplumbağalarının son yıllarda bilhassa insan odaklı nedenlerden ötürü ziyan gördüğüne dikkati çeken Çapanoğlu, yaralı bulunması durumunda bilhassa Marmara Bölgesi’nde İstanbul Akvaryum Deniz Kaplumbağaları Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi’ne ya da Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Ulusal Parklar Müdürlüğüne ihbarda bulunulması gerektiğini kaydetti.

“Tam manasıyla derine inmesinde zorluk çekmediğinden emin olmamız gerekir”

İstanbul Akvaryum Küratörü olarak misyonunu sürdüren Dr. Uğur Çağlar, “Asit”in merkeze geldiğinde yutkunma sorunu yaşadığını, beslenmeyi reddettiğini ve batma sorunu olduğunu anlattı.

Çağlar, bir müddet ilaç ve vitamin destekleriyle “Asit”i beslediklerini belirterek, şunları söyledi:

“Deniz kaplumbağası bir mühlet sonra kendi yem almaya başladı. Canlıda kaybedilen kilolar ve minerallerin tekrar alınması sağlandı. Makul dönemlerde güneş banyosu yapılması sağlandı. Birinci etapta 32 ton akabinde da 80 tonluk tanka alındı. Bunun sebebi şuydu, verilen ilaçlar işe yaramıştı lakin biraz daha derine muhtaçlığı olduğu için daha büyük tanka alıp yüzme kabiliyetini, avlanma iç güdülerini izlememiz gerekiyordu. 80 tonluk tankta ortalama 1 yıllık adaptasyon sürecinin akabinde 4 milyon litrelik tanka alınarak rehabilitasyonun devamı sağlandı. Hala canlının batmasıyla ilgili kimi sorunlarımız var. Geldiği günden çok ilerideyiz fakat hala daha yol almamız gereken noktalar var. Canlının büsbütün batabildiğinden tam manasıyla derine inmesinde zorluk çekmediğinden emin olmamız gerekir.”

“Asit”in gelecek üreme döneminde sıhhat durumunun gidişatına nazaran mavi sulara bırakılma konusunun değerlendirilebileceğini tabir eden Çağlar, “Önümüzde 1 yıllık süreç var, önümüzdeki üreme dönemi geldiğinde durumu tekrar pahalandırılacak. Şu anki tek sorunu batmayla alakalı. Güzelleştiğinde burada uydu takip aygıtı takılarak tekrar kıyıya vurduğu yerden denize bırakılacak.” dedi.